پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

شک در فراموش کردن سجده یا تشهد [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : چنانچه نمازگزار شک نماید که سجده یا تشهد را فراموش کرده، یا می‌داند یکی از آن دو را فراموش کرده اما نمی‌داند کدام‌یک از آن‌ها بوده، تکلیف او چه است؟
پاسخ : اگر شك دارد كه سجده يا تشهد را فراموش كرده يا نه واجب نيست قضا كند و اگر مى‏داند يكى را فراموش كرده، امّا نمى‏داند کدام‌یک بوده، هر دو را قضا كند و هرکدام را اوّل به‌جا آورد مانعى ندارد.

انجام مبطل نماز [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : اگر نمازگزار در نماز سجده و تشهد را فراموش نماید ولی قبل از قضا نمودن مبطل نماز را به‌جا آورد، چه وظیفه‌ای دارد؟
پاسخ : هرگاه بعد از نماز كارى كند كه صورت نماز را به هم می‌زند يا نماز را باطل می‌کند (مثل‌اینکه پشت به قبله كند) بايد قضاى سجده و تشهد را به‌جا آورد و نماز را بنا بر احتياط واجب اعاده كند و اگر كارى كند كه سجده سهو می‌آورد، بعد از قضاى سجده يا تشهد احتياط واجب آن است كه سجده سهو به‌جا آورد.

رعایت ترتیب بین سجده و تشهد فراموش‌شده [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : چنانچه در نماز سجده و تشهد فراموش شود، می‌توان‌ هرکدام را مقدم داشت یا باید ترتیب رعایت شود؟
پاسخ : اگر یک سجده و تشهد را فراموش کند احتیاط واجب آن است که هرکدام را اول فراموش کرده اول قضا کند و اگر نداند کدام‌یک را اول فراموش کرده بنا بر احتیاط واجب یک سجده و بعد یک تشهد و بار دیگر یک سجده به‌جا می‌آورد تا یقین کند سجده و تشهد را به ترتیبی که فراموش کرده قضا کرده است.

شرایط قضا کردن سجده و تشهد فراموش‌شده [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : آیا برای به‌جا آوردن سجده و تشهد فراموش‌شده رعایت شرایط نماز مثل وضو و قبله لازم است؟
پاسخ : در قضاى سجده و تشهّد فراموش‌شده تمام شرايط نماز مانند طهارت و قبله و شرط‌های ديگر لازم است و بايد بلافاصله بعد از نماز انجام دهد و در تشهّد فراموش‌شده لازم نیست سلام داده شود.

حکم فراموش کردن سجده یا تشهد در نماز مستحبی [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : چنانچه نمازگزار در نماز مستحبی یک سجده یا تشهد را فراموش نماید، وظیفه‌ی او چه است؟
پاسخ : نماز صحیح است و سجده و تشهد فراموش‌شده قضا ندارد.

حکم تشهد فراموش‌شده [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : چنانچه نمازگزار تشهد نماز را فراموش نماید، نمازش چه حکمی دارد و وظیفه‌ی او چه است؟
پاسخ : چنانچه تشهد فراموش شود احتیاط مستحب این است که بعد از نماز قضای آن را به‌جا آورند و بعدازآن بنا بر احتیاط واجب سجده‌ی سهو به‌جا آورند، البته تشهد سجده‌ی سهو کفایت از تشهد فراموش‌شده می‌کند.

حکم سجده‌ی فراموش‌شده [قضای سجده و تشهد فراموش شده ]

پرسش : چنانچه نمازگزار سجده را فراموش نماید، نماز او چه حکمی دارد و چه وظیفه‌ای دارد؟
پاسخ : هرگاه كسى يك يا چند سجده نماز را فراموش كرد، نماز صحیح است ولی بايد قضاى آن را بعد از نماز به‌جا آورد (البته اگر دو سجده از یک‌رکعت فراموش شود نماز باطل است) و بنا بر احتیاط واجب سجده‌ی سهو به‌جا می‌آورد.

وجوب عمل به عهد [عهد]

پرسش : شرایط و احکام عهد چیست؟
پاسخ : عمل كردن به عهد مانند نذر واجب است به شرط اين كه صيغه عهد را بخواند، مثلًا بگويد: با خدا عهد كردم كه فلان كار خير را انجام دهم امّا اگر صيغه نخواند، يا آن كار شرعاً مطلوب نباشد عهد او اعتبارى ندارد.

کفاره عهد [عهد]

پرسش : چنانچه به عهد خود عمل نکند وظیفه اش چیست؟
پاسخ : كسى كه به عهد خود عمل نكند بايد كفّاره بدهد و كفّاره عهد مانند كفاره نذر است، يعنى سير كردن شصت فقير، يا دوماه روزه پى در پى (يعنى سى و يك روز آن را پشت سر هم به جا آورد) يا آزاد كردن يك بنده؛ و در زمان ما كه بنده آزاد كردن موضوع ندارد در ميان دو چيز ديگر مخيّر است.

افزودن به مورد عهد و حکم کفاره آن [عهد]

پرسش : اگر کسی عهد کند که کاری را نکند چند روز بعد برای همان عمل به عهد خود بیفزاید و اگر عهد را بشکند باید کفاره دو عهد را بدهد یا یک عهد؟
پاسخ : یک کفاره کافی است.

قضای نماز هایی که نتوانسته مطابق عهد آنرا بجا آورد [عهد]

پرسش : حدود 3سال پيش عهد بستم هرشب نماز شب بخوانم ،به دلايلي خيلي وقتها نتوانسته ام بخوانم آيا به جز کفاره ، قضاي نماز هم واجب است؟
پاسخ : احتیاط آن است که نمازها را قضا کنید.

عهد در قبال شفاعت اهل بیت علیهم السلام [عهد]

پرسش : من عهد کردم که برای خدا در قبال شفاعت اهل بیت علیهم السلام، پول نگیرم اما ادامه این کار برای من سخت است؟
پاسخ : اصل عهد شما شرعا درست نبوده است.

شک در مطلق یا مشروط بودن نذر [نحوه نذر کردن ]

پرسش : اگر دقیق صیغه نذری که خواندیم یادمان نباشد،یعنی یادمان نیست که آیا گفتیم اگر فلان حاجتم برآورده شد فلان کاری را انجام میدهم و یا گفته ایم فلان نذری میکنم تا فلان حاجتم برآورده شود،تکلیف چیست؟
پاسخ : احتیاط انجام کار است.

مصادیق صیغه نذر یا عهد شرعی [نحوه نذر کردن ]

پرسش : حكم شرعي نذر با صيغه هاي زير را بيان فرماييد: 1. براي خدا بر خودم واجب مي كنم كه يك روز روزه بگيرم. 2. خدايا اگر قبول شدم يك روز روزه مي گيرم. 3. براي رضاي خدا بر من است يك روز روزه بگيرم. 4. اگر قبول شوم بر من واجب است يك روز روزه بگيرم. 5. اگر قبول شوم از خدا بر من است يك روز روزه بگيرم.
پاسخ : تمام موارد نذر یا عهد شرعی محسوب شده و باید طبق آن عمل شود.

مفهوم اصطلاحی نذر [نحوه نذر کردن ]

پرسش : نذر در اصطلاح به چه معنایی است؟
پاسخ : ملزم نمودن خود براى انجام كارى مطلوب يا ترك كارى غير مطلوب براى رضاى خدا.

تفسیر نذر مادر حضرت مریم [نحوه نذر کردن ]

پرسش : انسان نمی تواند با نذر کردن کاری را بر دیگری واجب کند مثلاً نذر کند اگر بچه ام شفا گرفت خادم حرم باشد چنین نذری صحیح نیست. سوال این است چگونه در آیه 35 سوره مبارکه آل عمران مادر حضرت مریم (سلام الله علیها) فرزندش را نذر خدمت به معبد می کند؟
پاسخ : این گونه نذرها مشروط است به رضایت طرف بعد از رسیدن به سن رشد، و مادر مریم مطمئن بود که فرزندش به چنین چیزی افتخار می کند.

نذر انجام نذر دیگر [نحوه نذر کردن ]

پرسش : آیا می توان نذر کرد که اگر حاجتش برآورده شد نذر دیگری نماید؟
پاسخ : اشکالی ندارد.

عدم صحت نذر برای دیگری حتی در صورت قبول آن توسط آن فرد [نحوه نذر کردن ]

پرسش : اگر کسی برای دیگری نذر کند که مثلا فرد دوم فلان کار را انجام دهد و فرد مزبور قبول کند که این کار را انجام دهد در اینصورت انجام آن کار بر فرد واجب است؟
پاسخ : نذر جزء ایقاعات است و حتی در صورتی که فرد نذر دیگری را درباره خودش قبول کند باز هم الزام آور نیست.

عمل به نذرهایی که در دل گذارنده [نحوه نذر کردن ]

پرسش : از برخى مؤمنين كه نذر كرده‌اند وقتى در مورد چگونگى نذر آنها سؤال مى‌شود مى‌گويند: «هنگام نذر كردن لفظى را به زبان نياورده‌ايم، بلكه در دل خود نذر كرده‌ايم آيا اين گونه نذرها صحيح است و تخلف از آن جايز نمى‌باشد؟»
پاسخ : عمل به چنين نذرهايى واجب نيست، ولى بهتر است به آن عمل كنند.

نذر کردن بدون درخواست حاجت [نحوه نذر کردن ]

پرسش : آیا می شود بدون در نظر گرفتن حاجتی نذر کرد؟ اگر کسی در هنگام نذر شرط نکرده باشد که اگر فلان حاجتم برآورده شد فلان کار را می کنم آیا انجام نذر بر او واجب است؟
پاسخ : اشکالی ندارد و آن را نذر مطلق می گویند.

تعیین نکردن وقت و مقدار در نذر روزه و نماز [نحوه نذر کردن ]

پرسش : چنانچه در نذر روزه یا نماز، وقت یا مقدار آن را تعیین نکند وظیفه او چیست؟
پاسخ : هرگاه نذر كند روزه بگيرد ولى وقت و مقدار آن را معيّن نكند، چنانچه يك روز روزه بگيرد كافى است، همچنين اگر نذر كند نماز بخواند و مقدار و خصوصيّات آن را معيّن نكند يك نماز دو ركعتى كفايت مى كند، نذر ساير كارهاى خير نيز همين گونه است.

نذر تیغ زدن بر سر در عزاداری [نحوه نذر کردن ]

پرسش : پدر و مادرى نذر مى کنند که اگر خدا به آنان فرزند پسر بدهد روز عاشورا بر سر او تیغ بزنند، آیا عمل به این نذر واجب است؟
پاسخ : این نذر صحیح نیست چون در نذر رجحان عمل شرط است و این عمل با توجّه به این که بهانه اى به دست دشمنان اسلام براى زیر سؤال بردن کلّ مسائل سوگوارى خامس آل عبا(علیه السلام) که از افضل قربات است مى دهد، خالى از اشکال نیست و بر فرض رجحان این عمل، نذر درباره دیگرى کردن صحیح نیست.

نذر برای اهل بیت(علیهم السلام) [نحوه نذر کردن ]

پرسش : آیا نذر حضرت زهرا(علیها السلام) و حضرت ابوالفضل العباس و حضرت سیّدالشهدا و دیگر ائمّه اهل بیت(علیهم السلام) جایز است؟
پاسخ : نذر براى خدا جهت این بزرگواران جایز و مشروع است.

حرام کردن اموال اضافه بر نیاز بر خود با نذر [نحوه نذر کردن ]

پرسش : شخصى اموال اضافه بر نیازش را بر خود حرام کرده و نذر کرده اگر خداوند به وى اموالى بیش از نیازش عطا کند، همه را در راه خدا انفاق کند. حال که این ثروت به ایشان رسیده از نذر خود پشیمان است و مى خواهد به نذر خود عمل نکند، آیا یک بار کفّاره کافى است، یا این که تا آخر عمر نمى تواند از اموال اضافى استفاده کند؟ یا هر بار که چیزى با آن پول هاى اضافى بخرد، باید کفّاره بدهد؟
پاسخ : با نذر نمى توان حلال را بر خود حرام کرد، ولى اگر نذر کرده که مازاد بر شأن را در راه خدا انفاق کند باید به نذر خود عمل نماید، ولى اگر عمل نکرده گناه کرده و احتیاط آن است که در هر سال یک بار کفّاره شکستن نذر بدهد.

نذرهای غیر متعارف [نحوه نذر کردن ]

پرسش : نوجوانی بر اساس احساسات نذرهایی خلاف عرف کرده است، مثلا نذر کرده که اگر نمازش حتّى به طور غیر عمد قضا شود، همان روز بدون خوردن سحرى روزه بگیرد، و در روز چند رکعت نماز مستحبّى بخواند. قرآن را چندین بار ببوسد، و چند آیه از آن را حتماً بخواند. براى صلوات فرستادن حتماً با حجاب کامل باشد. علاوه بر این، وقتى شک مى کند که آیا براى فلان امر نذر کرده یا نه؟ براى این که در انجام نذرها کوتاهى نکرده باشد، حتّى نذرهاى مشکوک را هم بجا مى آورد. و این نذرها به گونه اى افراطى دنبال مى شود که مُخلّ به زندگى عادى وى شده است. از طرفى عدم انجام این نذرها تأثیر منفى بر روحیه اش مى گذارد، و او را دچار نگرانى عواقب اخروى آن مى کند. با توجّه به توضیحات بالا لطفاً بفرمایید: ایشان تا چه حد ملزم به رعایت این گونه نذرهاست؟
پاسخ : نذرهاى مذکور تا آن جا که مخلّ به زندگى، و موجب عسر و حرج، و باعث تمسخر نگردد معتبر مى باشد، در غیر این صورت معتبر نیست، ولى نذرهایى مانند نذر روزه بدون خوردن سحرى، اشکال دارد؛ همچنین در موارد شک هیچ مسؤولیّتى براى عمل به نذر ندارد. البتّه تمام این احکام در جایى است که صیغه نذر به صورت صحیح خوانده شده باشد، و مایه آزار پدر نباشد در غیر این صورت عمل به نذر لازم نیست.

نذر رفتن چهل شب چهارشنبه به جمکران [نحوه نذر کردن ]

پرسش : شخصی نذر کرده چهل شب چهار شنبه متوالی به مسجد جمکران برود ولی زمانی را برای شروع در نظر نگرفته است.آیا چنین نذری از افعال راجح بحساب می آید و اصل نذر منعقد میگردد؟ ثانیا اگر در اثناء مدت یک یا چند هفته رفتن به مسجد جمکران را تعمداً ترک نماید آیا باید کفاره بدهد یا اینکه عمل نذر را که قید توالی داشته از سر بگیرد؟ ثالثاً در صورتی که بعد از شروع چند هفته رفتن به مسجد را متعمداً ترک کند آیا برای هر روز باید کفاره بدهد یا اینکه یک کفاره برای تمام مدت تخلف کافی است
پاسخ : این نذر رجحان دارد و اگر وقتی برای آن تعیین نکرده می تواند مقداری تاخیر بیاندازد ولی چهل شب باید متوالی باشد، اگر توالی آن عمداً به هم بخورد باید از سر گیرد و اگر مخالفت کند یک کفاره بیشتر ندارد.

نذر اهدای خون [نحوه نذر کردن ]

پرسش : آیا نذر اهدای خون صحیح است؟
پاسخ : اشکالی ندارد.

نذر روزه در روز عاشورا [نحوه نذر کردن ]

پرسش : با توجّه به آنچه در مورد نذر فرموده ايد که مورد نذر باید رجحان شرعی داشته باشد، نذر روزه در عاشورا چه حکمي دارد؟
پاسخ : چون کراهت در عبادات به معني أقل ثواب است، يعني نمي شود عبادتي هم صحيح باشد و هم مکروه واقعي؛ پس چون عبادت است، صحيح است، و ثواب نيز دارد و چون ثواب دارد رجحان دارد و نذر آن اشکال ندارد. ولي بهتر است از چنين نذري پرهيز شود.

نذر اطعام و افزایش سالیانه [نحوه نذر کردن ]

پرسش : اگر نذر کند هر سال فلان مقدار اطعام کند. و سال به سال به علّت استقبال، مقدار اطعام را اضافه کند، بايد به اضافه نيز پايبند باشد؟
پاسخ : اگر از ابتدا نذر کرده که هر سال مقداري را اضافه کند، مقدار اضافه جزء نذر است و الاّ تنها همان مقدار اوّل جزء نذر محسوب مي شود.
تعداد صفحات : 680