شهادت غیر مسلمان بر غیر مسلمان [شهود]

پرسش : آیا شهادت غیر مسلمان بر غیر مسلمان یا اهل کتاب بر اهل کتاب قابل استناد می باشد؟

پاسخ : بله قبول میشود.

چگونگی اثبات جرح شاهد [شهود]

پرسش : اگر به خاطر نزاع و اختلاف، کسى بر شاهدى جرح نماید مثلا بگوید که فلان شاهد با من نزاع داشته بنابراین علیه من شهادت مى دهد، آیا این جرح نافذ است؟

پاسخ : اگر بتواند عدم وثاقت او را ثابت کند جرح او پذیرفته است و گرنه مجرد ادّعا پذیرفته نیست.

نحوه حضور شاهدان زنا برای شهادت [شهود]

پرسش : درشهادت به زنا آيا 4 شاهد بايد باهم درجلسه حاضر باشند يابه تعاقب هم پذيرفته ميشود؟

پاسخ : هرگاه با فاصله کمی حاضر شوند مانعی ندارد.

شرط عدم فسق شاهدان زنا [شهود]

پرسش : چنانچه شاهدان زنا با مشاهده ي زنا فاسق شوند، پس چطور شهادت آن ها قبول مي شود؟

پاسخ : شهود زنا مربوط به کسانی است که ناگهان چشمشان به آن صحنه بیافتد بی آنکه در حال جستجو باشند.

حکم شهادت و امامت ولد شبهه [شهود]

پرسش : آیا شهادت و امامت جماعت ولد شبهه و یا کسی که نطفه اش درعادت ماهیانه منعقد شده، جایز است؟

پاسخ : اشکالی ندارد.

شهادت فرد حبس کشیده [شهود]

پرسش : آيا افراد حبس كشيده رامي توان به عنوان شهود دردادگاه ارايه داد؟

پاسخ : چنانچه بنابر احتیاط واجب، حد جاری نشده و توبه کرده و الان عادل است، حضور او به عنوان شاهد مانعی ندارد.

لزوم احراز عدالت شاهد در قضاوت و طریقه آن [شهود]

پرسش : آیا اثبات عدالت شاهد لازم است؟ طرق شرعى احراز عدالت شاهد در قضاوت چیست؟

پاسخ : اثبات عدالت شاهد لازم است و احراز آن مانند احراز سایر موضوعات است، از طریق علم و یقین، یا شیاع موجب اطمینان، یا حُسن ظاهر در برخوردها و معاشرتها که کاشف از تقواى باطنى باشد، یا شهادت دو شاهد شناخته شده بر عدالت او، حاصل مى شود.

علت برابر بودن شهادت دو زن با یک مرد [شهود]

پرسش : چرا در اسلام شهادت (گواهى) دو زن برابر با شهادت يك مرد است؟

پاسخ : برای اطلاع از این موضوع می توانید به تفسير نمونه، جلد دوّم، صفحه 444، ذيل آيه 282 سوره بقره، مراجعه فرماييد، پاسخ روشن در آنجا آمده است.

شرایط شاهد برای ادای شهادت [شهود]

پرسش : شهادت افرادى كه يا عادل نيستند، يا ظاهر الصّلاح نيستند و حتّى گاهى معلوم الفسق و نسبت به امور دينى بى‏مبالات هستند، چه حكمى دارد؟ آيا مورد قبول واقع مى‏شود؟

پاسخ : شهادت اينگونه افراد باطل است، شاهد بايد ظاهر الصّلاح و عادل باشد.

شرط پذیرش شهادت زنان به تنهایی [شهود]

پرسش : محدوده اين حكم در مواردى كه اطّلاع مردان بر يك موضوع مشكل است، شهادت زنان به تنهايى مقبول است چيست؟ ایا شامل مثلًا شهادت زنان در خصوص قتل عمد در يك حمّام زنانه، چه چيزى را ثابت مى‏كند؟ يا اگر زنان شهادت دهند كه فردى جنين زنى را عمداً ساقط كرده، و ضمناً موجب مرگ خود زن هم شده، چه چيزى ثابت مى‏شود؟

پاسخ : حكم مزبور شامل اين گونه موارد نمى&rlmشود؛ بلكه منظور امورى است كه به طور طبيعى فقط به وسيله زنان ثابت مى&rlmشود.

حکم شهادت فرد ریش تراش [شهود]

پرسش : آيا شهادت كسى كه محاسنش را با تيغ، يا ماشين شبيه تيغ مى‏تراشد، از نظر شرع پذيرفته مى‏شود؟

پاسخ : هرگاه از كسى تقليد كند كه اين كار را جايز بداند، و از جهات ديگر نيز عادل باشد، مى&rlmتواند شاهد قرار گيرد.

حکم شهادت اهل سنّت یا اهل کتاب [شهود]

پرسش : آیا شهادت اهل سنّت در دعاوى مالى يا كيفرى چه علیه و یا به نفع شیعه باشد چه حکمی دارد؟ شهادت اهل كتاب له يا عليه مسلمانان چطور؟

پاسخ : شهادت اهل سنّت در صورتى كه از نظر اعتقادى مستضعف، و از نظر جنبه &rlmهاى عملى عادل بوده باشند، و فسقى از آنها ديده نشود، در تمام صورت هاى بالا پذيرفته می &rlmشود؛ ولى شهادت اهل كتاب له و عليه مسلمانان مقبول نيست؛ مگر در بعضى از موارد خاص، كه در بعضى از آيات قرآن ( مانند آيه 106 سوره مائده) به آن اشاره شده است.

شهادت زنان در امور مالي [شهود]

پرسش : آيا شهادت زنان در امور مالي مورد استناد و قبول است ؟

پاسخ :

آری پذیرفته است.

قبول اظهار نظر متخصص در شهادت لال [شهود]

پرسش : آیا درشهادت دو نفر که لال می باشند برای قبول اظهار نظر متخصص، عدالت شرط هست یاخبره بودن کفایت میکند؟

پاسخ : در فرض سوال متخصص و خبره و ثقه بودن که موجب اطمینان شود، کافی است.

اشکال داشتن شهادت خصم [شهود]

پرسش : اگر شهود خصم ( دشمن ) باشند آیا شهادت آنها درست است؟

پاسخ : در صورتی که خصم باشند، شهادت آنها اشکال دارد.

تعارض جزئی شهادت شهود در خصوصیات [شهود]

پرسش : اگر یکی از دلایل مدعی، گواهی گواهان باشد و گواهان نیز دارای شرایط لازم شرعی نیز باشند و مورد جرح هم واقع نشوند، در صورتیکه گواهان بطور قطع و یقین و متحد و همسو با سایر دلایل و قرائن بر اصل موضوع خواسته ( مانند وقوع بیع ) شهادت شرعی دهند لیکن در خصوصیات امر ( مانند میزان ثمن) به اختلاف شهادت دهند اما بتوان قدر متیقنی از آن بدست آورد، آیا بر اساس مسلمات فقه و شرع بین، قاضی محترم بمنظور صدور رای عادلانه مکلف به معتبر دانستن شهادت داده شده حداقل در جهت احراز وقوع بیع میباشد یا خیر؟

پاسخ : در صورتی که شهادت شهود حتی در جزئیات دارای تضاد باشد پذیرش شهادت آنها مشکل است.

خطر جانی داشتن شهادت دادن [شهود]

پرسش : در مواردی که شهادت واجب می شود و شاهد ترس جانی یا مالی دارد تکلیف چیست؟

پاسخ : در صورتی که واقعا ترس جان داشته باشد شهادت دادن برای او واجب نیست.

راه اثبات تجاوز به عنف [شهود]

پرسش : اگر زن بخواهد تجاوز به عنف را ثابت کند چند شاهد لازم دارد؟

پاسخ : با چهار شاهد ثابت می شود.

احراز عدالت شهود توسط قاضی [شهود]

پرسش : با توجه به اینکه دادگاه عدالت شهود را احراز نمیکند و فقط به این بسنده میکند که آیا طرف دعوا شاهد را جرح میکند یا نه،آیا حکم چنین دادگاهی نافذ است؟

پاسخ : همینکه قاضی اطمینان به حسن ظاهر شهود که کاشف از عدالت است کند، کافی است.

شرط عدالت در ثقه [شهود]

پرسش : در فرد ثقه عدالت شرط است؟

پاسخ : منظور از ثقه شخصی است که به گفته او اطمینان داشته باشیم هر چند عادل نباشد.

استناد به گفته مراقبین در حکم کمیته انضباطی دانشگاه [شهود]

پرسش : درکمیته انضباطی دانشگاه پس از مشورت جمعی بر اساس آیین نامه وزارت علوم برای دانشجوی متخلف حکم صادر می کنند. مشکل ما در اینجا، نحوه اثبات جرم است، معمولا گزارش تقلب از سوی یک مراقب که در سر جلسه حضور داشته است، داده شده و ادعا کرده که دانشجو تقلب کرده است و معمولا دانشجویان خودشات تقلب را انکار می کنند،ما در این کمیته معمولا حرف مراقب را می پذیریم، مگر اینکه دلیل محمکی بر رد آن وجود داشته باشد، آیا این کار ما از نظر شرعی درست است؟

پاسخ : باید دو شاهد عادل شهادت دهند.

مشخص نبودن هویت شهود برای متهم [شهود]

پرسش : احتراماً؛ چنانچه اشخاصی به عنوان ( شهود ) در خصوص موضوعی حضورا ( بع صورت ناشناس ) شهادت بدهند اما بدون اینکه هویت و اسامی اشخاص مذکور به عنوان شاهد مشخص باشد و از طرفی متهم به دلیل اینکه هویت این افراد را نمی داند، قاعدتاً از حق دفاع شرعی مبنی بر جرح و تعدیل شهود و یا احیانا اثبات عداوت دنیوی شاهد یا شهود با خود ناتوان می گردد، آیا چنین شهادتی با توضیحات ارایه شده از اعتبار شهادت شرعی برخوردار است؟ و چنین شهادتی می تواند مستند علم حاکم قرار بگیرد یا فاقد اعتبار شرعی می باشد؟

پاسخ : چنین شهادتی اعتباری ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی