سؤال 1ـ جنابعالى در ابتداى رساله مرقوم فرموده اید: «عقیده مسلمان به اصول دین، باید از روى دلیل باشد.» اگر مسلمانى به دنبال تحقیق رفت، و در نتیجه دینى غیر از اسلام را برگزید، آیا حق دارد پیرو آن دین شود؟ آیا حکم مرتد بر او جارى نمى شود؟ اگر جارى مى شود، چرا؟ آیا این فتوا با فتواى به لزوم تحقیق در اصول دین، و عدم جواز تقلید در آن سازگار است؟ اصولا کسى که مى داند، اگر به نتیجه اى غیر از دین پدر و مادرش برسد کشته خواهد شد، چگونه مى تواند با فکرى آزاد در اصل دین تحقیق کند؟

جواب: تحقیق در دین و اعتقاد به یکى از مذاهب، غیر از تظاهر به آن است. توضیح این که: بر همه واجب است در اصول دین به اندازه توانایى خود تحقیق کنند، و اگر واقعاً بعد از تحقیق کامل و کمک گرفتن از آگاهان، به آیینى غیر از آیین اسلام معتقد شوند، معذور هستند; زیرا وظیفه عقلى و شرعى خود را انجام داده، ولى به خطا رفته اند. امّا کسى که قبلا مسلمان بوده، و به عللى دین جدید اختیار کرده، اگر تظاهر کند محکوم به احکام مرتد است; و احکام مرتد در واقع از جمله احکام سیاسى اسلام، براى جلوگیرى از نفوذ دشمنان در محیط اسلام، و اغفال و اغواى مردم است.

سؤال 2ـ براى مسلمان بودن همین مقدار که در دوران نوجوانى، یا جوانى اصول دین را از ما سؤال کردند، و ما قبول داشتیم کافى است؟ یا تحقیق بیشترى لازم است؟

جواب: کافى است; ولى سعى کنید عقاید خود را از روى دلیل و برهان و استدلال فراگیرید.

سؤال 3ـ مقلّد در چه زمینه هایى مکلّف به تقلید از مرجع تقلید است؟ آیا تقلید محدود به احکام عبادى (نماز و روزه و مانند آن) مى شود، یا احکام معاملات و اعمال حقوقى و مانند آن را نیز شامل مى شود؟

جواب: تمام اعمال و احکام شرع، غیر از ضروریّات دین را، شامل مى شود; ولى تقلید در اعتقادات راه ندارد.