سؤال 272ـ در بعضى از مساجد اعتکاف در طبقه بالا برگزار مى گردد. قرار گرفتن مردان معتکف به هنگام نماز جماعت در طبقه بالا، در حالى که زنان در طبقه زیرین آن مکان واقع شده اند، چه حکمى دارد؟

جواب: در صورتى که بین آنها حجابى باشد، مانعى ندارد.

سؤال 273ـ در مسجد جامع شهر ما بین قسمت نماز خواهران (طبقه بالا) و قسمت برادران (طبقه پایین) دیوارى به ارتفاع حدود هفتاد و عرض چهل سانتى متر حائل است. آیا این مقدار مانع اتّصال صفوف خواهران و برادران مى شود؟

جواب: چنانچه خواهران هنگام ایستادن مقدارى از صفوف جماعت را مشاهده کنند، و هر دو محل یکى حساب شود، مانعى ندارد.

سؤال 274ـ اگر امام نماز استیجارى بخواند، آیا مأمومین مى توانند به او اقتدا کنند؟

جواب: در صورتى که نماز استیجارى از کسى باشد که به طور قطع نماز از او فوت شده، امامت چنین کسى اشکالى ندارد.

سؤال 275ـ اگر مرجع تقلید امام جماعت و نمازگزار مختلف باشد، و در بعضى از مسائل نماز، مراجع آنها با هم اختلاف نظر داشته باشند، وظیفه مأموم چیست؟

جواب: در صورتى که نداند نماز امام طبق فتواى مرجع او باطل است، مى تواند به او اقتدا کند.

سؤال 276ـ وظیفه طلاّب در مورد مساجدى که فاقد امام جماعت است، و احیاناً امکاناتى براى پرداخت حق الزحمه ندارند، چیست؟

جواب: سزاوار است طلاّب در این گونه موارد اقامه جماعت کنند.

سؤال 277ـ طبق معمول مراسم ترحیم در مساجد برگزار مى گردد، که بعضاً در روز جمعه واقع مى شود; مسجد تا مصلاّى شهر حدّاقل یک کیلومتر فاصله دارد. با توجّه به تحقیقاتى که از حاضرین شده، کسى قصد شرکت در نماز جمعه ندارد، همان گونه که قصد تحقیر نماز جمعه هم در کار نیست. آیا مى شود اوّل وقت نماز را به جماعت خواند؟

جواب: خواندن نماز جماعت در شرایط مزبور اشکالى ندارد; ولى بهتر است براى احترام نماز جمعه، جماعت را در وقت نماز جمعه ترک کنند.

سؤال 278ـ لطفاً به سؤالات زیر پاسخ دهید:

1ـ اگر امام جماعتى به عنوان اعتراض نماز جماعت را ترک کند، و با مراجعه مکرّر هیأت أمنا و مؤمنین، حاضر نشود به مسجد بیاید، و مسجد، خصوصاً در ایّام تبلیغى محرّم و صفر، تعطیل گردد. آیا هیأت امنا مى توانند از امام جماعت دیگرى، که جامع الشرایط باشد، جهت اقامه نماز جماعت در مسجد دعوت کنند؟

2ـ اگر امام جماعت قبلى بگوید: «راضى نیستم کسى در این مسجد نماز جماعت بخواند.» آیا این سخن مسموع است؟

3ـ آیا امام جماعت مى تواند از هیأت امناى مسجد حقوق ماهانه مطالبه کند؟

جواب: هرگاه امام جماعتى به هر دلیلى مسجد را ترک کند، و حاضر به اقامه جماعت در آن نگردد، رضایت او براى اقامه جماعت توسّط امام جماعت دیگر ـ که جامع الشرایط باشد ـ شرط نیست. و امام جماعت نمى تواند براى نماز جماعت مطالبه وجه کند، ولى سزاوار است مؤمنین او را تأمین کنند. و در هر حال، شایسته است اختلافات را به طور مسالمت آمیز حل کنید.

سؤال 279ـ چندى است که مکبّر نماز جماعت مسجد روستایمان، تکبیرات نماز را به وسیله بلندگو مى گوید. شخصى به عدّه قلیلى از مأمومین القا کرده که نماز جماعتى که تکبیر آن با بلندگو گفته شود باطل، و قضاى آن واجب است! بدین جهت، آن عدّه قلیل همزمان با نماز جماعت، نماز خود را به صورت فُرادى مى خوانند. در حالى که زمانى که نماز جماعت با بلند گو برگزار مى گردد، به تعداد مأمومین افزوده شده، و در استفاده از بلندگو انگیزه اى جز تبلیغ در امر نماز و تشویق سایرین نمى باشد. لطفاً نظر خود رادر رابطه با امور زیر مرقوم فرمایید:

1ـ جماعتى که تکبیراتش با بلندگو گفته شود چه حکمى دارد؟

2ـ نماز کسانى که نماز خود را همزمان با جماعت به صورت فرادى مى خوانند چگونه است؟

3ـ شخصى که با القاى نظریّه مذکور باعث تفرقه و جدایى در جماعت شده، چه حکمى دارد؟

جواب: 1ـ در صورتى که تکبیر را بلند بگویند هیچ گونه ضررى به نماز جماعت نمى رساند، ولى باید صداى بلندگو طورى تنظیم شود که مزاحمتى براى مردم ایجاد نشود. مخصوصاً در نماز صبح اوّل وقت; و در هر حال اگر گوینده تکبیر از این دستور تخلّف کند، لطمه اى به جماعت نمى زند.

2ـ کسانى که به هنگام اقامه جماعت نماز فرادى مى خوانند اگر نماز آنها اهانت به جماعت، یا هتک امام جماعت باشد نمازشان اشکال دارد.

3ـ افراد نباید بدون اطّلاع از مسأله پیش خود اظهار نظرى کنند که باعث تفرقه بین مؤمنین گردد.

سؤال 280ـ برخى از جلسات قرائت قرآن، که به طور هفتگى و مستمر در منازل تشکیل مى شود، قبل از مغرب شروع و ساعتى پس از مغرب خاتمه پیدا مى کند. روحانى محل از اعضاى آن جلسات خواسته که جهت حفظ احترام مسجد، و به منظور این که روش مذکور فراگیر نشود، وقت جلسه را طورى قرار دهند که قبل از مغرب تمام، یا پس از پایان نماز جماعت آغاز شود. امّا آنها نپذیرفته اند و مى گویند: «ما نماز جماعت را، توسّط یکى از اعضا، در محلّ تشکیل جلسه برقرار مى کنیم.» به نظر حضرت عالى حق با کیست؟

جواب: سزاوار نیست جلسات قرائت قرآن مزاحم نماز اوّل وقت شود; ولى اگر هنگام اذان جلسه را موقّتاً تعطیل کنند، و نماز جماعت را بر پا دارند، و بعد از نماز جلسه را ادامه دهند، مانعى ندارد. و اگر مراعات جماعت مسجد نیز بشود، بهتر است.

سؤال 281ـ واقف خواهان اعلمیّت و اهل محل بودن پیش نماز مى باشد، ولى هم اکنون پیش نماز امام جمعه محترم شهر است، که اهل این شهر نمى باشد. اقامه نماز به امامت فرد مذکور چه حکمى دارد؟

جواب: نظر واقف نسبت به تعیین امام جماعت شرط نیست.

سؤال 282ـ امام جماعت محلّ در یکى از سخنرانیهاى خود فرمود: «انسان مى تواند اعمال مستحبّى هر روز خود را، به یکى از امامان معصوم(علیهم السلام) اهدا کند تا مورد استجابت واقع گردد.» نظر جنابعالى در این مورد چیست؟

جواب: اهداى اعمال مستحبّى به معصومین(علیهم السلام) اشکالى ندارد، بلکه مستحبّ است; ولى اگر عمل اشکالى داشته باشد، با این کار برطرف نمى گردد.