سؤال 518ـ در کتابهاى تحریر الوسیله، منهاج الصالحین، و مانند آن، معامله سلف به این صورت تعریف شده است: «ابتیاع کلّى مؤجّل بثمن حال» در این جا دو سؤال مطرح مى شود:
الف) اگر در معامله اى مبیع شخصى باشد نه کلّى، و ثمن کلّى در ذمّه باشد، و زمان تحویل هر دو (مبیع و ثمن) یک ماه بعد باشد. آیا چنین معامله اى از جهت شرعى درست است؟ لازم به ذکر است که این نوع معامله در بازار زیاد اتّفاق مى افتد.
جواب: منظور از معامله شخصى این است که جنس الان موجود، و توانایى بر تسلیم آن داشته باشد. در این صورت، اگر به خاطر پرداخت قیمت جنس را نگه دارد اشکال ندارد. و بهتر آن است که در این گونه موارد قبلا مقدارى از ثمن به عنوان بیعانه داده شود.
ب) در تعریف مذکور، عبارت «ابتیاع کلّى» آمده، که ظاهراً منظور از کلّى «کلّى فى الذمه» مى باشد، آیا «کلّى فى المعیّن» در این جا حکم «کلّى فى الذمّه» را دارد، یا حکم شخصى؟
جواب: کلّى در معین حکم عین شخصى را دارد.
سؤال 519ـ شخصى یک واحد آپارتمانى را در طبقه سوّم مجموعه اى که هنوز ساخته نشده، امّا نقشه آن طرح ریزى شده، به دیگرى واگذار مى کند. لطفاً بفرمایید:
الف) آیا این معامله صحیح است؟
جواب: در صورتى که نقشه و مصالح و سایر مشخّصات تعیین گردد، مانعى ندارد. و بدون آن جایز نیست.
ب) اگر باطل باشد، آیا مى توان تحت عنوان عقد، یا قرارداد دیگرى که الزام آور باشد، این کار را انجام داد؟
جواب: بهترین راه همان است که در بالا گفته شد.
