سؤال 1831ـ آیا براى نگهدارى از حیوانات منعى وجود دارد؟ اگر فایده اى بر نگهدارى حیوان مرتّب نباشد، یا صرفاً براى زیبایى، یا صداى خوش آن باشد، (مثل قنارى، یا مرغ عشق، یا مانند آن) نگهدارى از آن چه حکمى دارد؟
جواب: نگهدارى حیوانات مانعى ندارد. ولى سزاوار است افراد با ایمان هدفى از آن داشته باشند; هر چند استفاده از زیبایى و صداى خوش آنها باشد; در ضمن باید این امر به اسراف کارى منتهى نشود.
سؤال 1832ـ امام صادق(علیه السلام) در حدیثى معروف مى فرماید: «شایسته است انسان وقت خود را به چهار قسمت تقسیم کند، سپس توصیه مى کند که یکى از آن چهار قسمت صرف تفریح شود.» این موضوع نشان مى دهد که تفریح براى یک انسان، خصوصاً براى جوانان لازم است، و باعث مى شود که دیگر وظایف خود را بهتر انجام دهد. نگهدارى از حیوانات که در عین تفریح داراى جنبه هاى علمى و تحقیقى درباره دنیاى آفرینش، تقویت روحیه محبّت، و نیز نظاره و دقّت بر عجایب خلقت و قدرت خداوند متعال مى باشد، به نظر جنابعالى چگونه است؟
جواب: نگهدارى حیوانات براى اهدافى که در بالا ذکر شد، نه تنها مانعى ندارد، بلکه فواید معنوى و مادّى نیز دربردارد. ولى طورى باشد که منتهى به اسراف یا آزار حیوانات نشود.
سؤال 1833ـ کشتن و آزار حیوانات غیر موذى چگونه است؟ محبّت به آنان چه حکمى دارد؟
جواب: کشتن و آزار حیوانات غیر موذى اشکال دارد، و حمایت از آنان خوب است.
سؤال 1834ـ شکار، خرید و فروش حیواناتى که در حال انقراض مى باشند، و از منابع طبیعى به شمار مى روند، و متعلّق به همه مردم هستند، چگونه است؟
جواب: هرگونه عملى که سبب انقراض حیوانات شود، و از این ناحیه ضرر و زیانى به جامعه برسد، جایز نیست.
سؤال 1835ـ شکار حیواناتى که جنبه تغذیه ندارند، و حرام گوشت هستند، چه حکمى دارد؟
جواب: هر کارى باید هدف مشروعى داشته باشد; از جمله شکار حیوانات.
سؤال 1836ـ نگهدارى از حیوانات ماهانه مبلغى هزینه در پى دارد، مانند دانه اى که براى قنارى یا طوطى مى خرند، یا کاهو یا سبزى که براى خرگوش، خریده مى شود. چنین هزینه هایى چه حکمى دارد؟
جواب: این هزینه ها مادامى که به اسراف منتهى نشود، ایرادى ندارد.
سؤال 1837ـ اگر محیط زندگى سگ خارج از اتاق باشد، مثلا در حیاط، یا باغ، یا پشت بام، خانه اى برایش بسازند، و مسائل مربوط به طهارت و نجاست را مراعات کنند، نگهدارى از آن چه حکمى دارد؟
جواب: اگر پاکى و نجاست رعایت شود، و بودن آن حیوان در خانه فایده اى داشته باشد، مانعى ندارد. ولى روشى را که غربى ها در مورد سگ دارند، اسلام هرگز نمى پسندد.
سؤال 1838ـ دست زدن به سگ و نوازش آن چگونه است؟ با توجّه به این که در سایر نجاسات، مانند خون و مدفوع، دست زدن ایرادى ندارد; امّا باید آن را تطهیر کرد، آیا مى توان گفت در مورد حیوان مذکور نیز همین طور است؟
جواب: از جواب بالا معلوم شد.
سؤال 1839ـ معروف است که «تازى» (سگ شکارى) در احکام نجاست و طهارت با سگهاى دیگر تفاوت دارد. شاید دلیلش این باشد که ـ طبق آنچه در تاریخ آمده ـ اعراب (پس از اسلام) از رفت و آمد تازى به خیمه ها ممانعتى نمى کردند، و تازى حقّ داشت در خیمه با آنها بخوابد، و آن را هدیه اى از سوى خدا مى دانستند. آیا تفاوتى میان تازى و سایر سگها در نجاست مى باشد؟
جواب: تفاوتى از این جهت میان سگها نیست، و معمولا مسلمانان از سگ ها براى سه منظور استفاده مى کردند: پاسبانى خانه، پاسبانى باغ، و پاسبانى از گلّه. و در کتب فقهى ما درباره این سه نوع سگ بحث شده، و به عنوان «کلب الحارس» و «کلب الماشیه» و «کلب الحائط» از آنها یاد شده است.
سؤال 1840ـ بازى با سگ، و نگهدارى از آن در خانه ها، و همراه داشتن آن در ماشینها و خیابانها، که نوعى تقلید از بیگانگان است، چه صورتى دارد؟
جواب: ترویج این گونه فرهنگ غلط بیگانگان جایز نیست.
سؤال 1841ـ خشک کردن حیوانات، و نگهدارى آن در منازل، و خرید و فروش آن، چه حکمى دارد؟
جواب: اگر هدف عقلایى داشته باشد، و موجب اذیّت و آزار فوق العاده اى نگردد، اشکالى ندارد.
سؤال 1842ـ برادرم کبوتر با ارزشى را در پارک گرفته، و به خانه آورده است.
اکنون آن کبوتر با کبوتر بنده جفت شده، و بچّه دار شده اند. لطفاً بفرمایید:
الف) کبوتر مذکور حلال است، یا حرام؟
جواب: در صورتى که کبوتر صاحبى نداشته، یا مشکوک است، گرفتن آن اشکال ندارد.
جواب: اگر قرائن نشان مى دهد که صاحبى دارد، باید صاحبش را پیدا کنید، و چنانچه مأیوس شدید، معادل قیمت آن را به شخص نیازمندى بپردازید.
ج) بچّه هاى بجا مانده از این کبوتر چگونه اند؟
جواب: در صورتى که کبوتر شما ماده است، جوجه متعلّق به خود شماست.
